De jongensnaam Joost betekent “rechtvaardig”, maar het heeft er ook veel van weg dat Joost Heystek een synoniem is voor de beheersing van de schilderkunst.

Van Joost Heystek uit Utrecht (NL) hebben we eerder producten van zijn artistieke vaardigheid mogen tonen, nu schrijven we over zijn Zuid-Afrikaanse naamgenoot die zeker zo vlot de schilderspenseel hanteerde.

Quaerite et invenietis

Zoekt en gij zult vinden

“Er zijn vele wegen die naar Rome leiden” is een algemeen toepasbaar Nederlands gezegde dat zeker ook van toepassing is op de genealogiehobby.

De laatste decennia is er een overvloed aan genealogische gegevens op het internet beschikbaar gekomen. Nagenoeg dagelijks groeit het aantal beschikbare bestanden. Veel archieven en organisaties in binnen- en buitenland stellen data digitaal beschikbaar. Een aspirant onderzoeker kan dat als onoverzichtelijk ervaren.

Jan Heijstek journey to South Africa

Let’s go back to 1860 in the Netherlands. In the Gelderland province, our Oupa Wijtse Lampen’s father, Geert Lampen, was thirty-two years old and still unmarried. He had just accepted the calling of minister to the Herwijne Gereformeerde Kerk, and would marry Hendrika de Vries within a year. Two of their children, Herman and our oupa Wijtse, would be born in the next seven years and would eventually make their way to South Africa at the end of this nineteenth century. On the other side of the Waal and Maas Rivers, a mere ten kilometers away, Jan Heystek (oupa Wijtse’s future father-in-law) was a twelve-year old boy living on the outskirts of Giessen in the Dutch province of North Brabant, and had just completed his seven-year long formal education. The small town of Giessen had only one elderly school master for 150 kids, and there really was not much more to be learnt. Some sixty-five years later Jan would write down his earliest memories of the time that his dad, Jan Heijstek (snr.) took him to school at the age of five years old and he put up a screaming hissy-fit with all the power in his lungs: “…zette ik een keel op met al de kracht die in mijn longen aanwezig was…” Jan (snr.) left his second-oldest son in the care of the very capable “Meester” who knew how to distract little Jan with an “A-B-C” horse-and-rider picture book. (This story is part of Jan Heystek’s own life story written in Dutch—link attached at the end.)

Herwijnen village; the Netherlands

Ook de Nederlandse taal is aan dynamiek onderhevig. Nieuwe woorden gaan een eigen leven leiden, anderen daarentegen raken in ongebruik. Woorden kunnen ook specifiek zijn binnen een bepaalde sector. Zo ook in de genealogie. In de reeks Genealogisch ABC deze week de letter B.

Op 30 januari 2020 is in Pretoria (Zuid-Afrika) overleden

Eliza Heystek

hij werd 79 jaar

Eliza was getrouwd met Hester Johanna Heystek

We wensen de familie veel sterkte bij het dragen van dit verlies

In grote stappen door de geschiedenis. Vier november 1650, acht dagen nadat zijn vader aan de ziekte pokken was overleden, kwam Willem III van Oranje in Den Haag ter wereld. Zijn moeder was de Engelse prinses Maria Stuart. Het land beleefde de Gouden Eeuw en was een wereldmacht met grote kolonies en een sterke VOC. Vanaf 1672 bestuurde Willem III als stadhouder de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Het jaar 1672 is nu bekend als het Rampjaar. Nederland werd aangevallen door Engeland, Frankrijk en door de bisdommen Münster en Keulen. In dat jaar was het volk redeloos, de regering radeloos en het land reddeloos. Franse legers trokken ver op in de Nederlanden. Willem III, die nauwelijks militair ervaren was, moest in de jaren daarna het land gaan redden. Mede door een niet onbelangrijke overwinning van admiraal Michiel de Ruyter op de Engelsen, deed hij dat met succes. Vanaf 1689 regeerde Willem III als koning ook over Engeland en Ierland.

Nadat Willem III was overleden brak een nieuw tijdperk aan. Niet langer was de Republiek één van de machtigste staten in Europa. Het land verloor snel zijn status. Dit werd temeer duidelijk toen bij de Vrede van Utrecht (in 1713) de Spaanse Successieoorlog werd beëindigd. Nederland had bij de vredesbesprekingen weinig in te brengen. Een gevolg van de Vrede van Utrecht was onder meer dat de Zuidelijke Nederlanden in handen kwamen van de Oostenrijkers. De Gouden Eeuw was voorgoed voorbij. In die tijd leefde Francijna Colie.

Nederlandse archieven bevatten miljoenen documenten uit het verleden. Voorbeelden daarvan zijn de DTB-registers (kerkelijke Doop-, Trouw- en Begraafregisters) voor de periode voorafgaande aan de Burgerlijke Stand (BS) die in 1811 werd ingevoerd. Daarnaast worden tal van andere documenten zorgvuldig bewaard. Oude notariële registers, charters, borgbrieven, registers van de Rechterlijke Macht, Weeskamer registers en registraties van Eigendom overdracht zijn slechts enkele voorbeelden daarvan. Bij elkaar genomen zijn het waardevolle bronnen voor historici maar ook voor stamboomonderzoekers. Ze bieden veel informatie waarmee voorouders op de juiste plaats in een stamboom worden opgenomen en geven vaak inzicht hoe zij hebben geleefd.

Nog een paar dagen en het derde decennium van de 21^e eeuw vangt aan.

Als genealogen kijken we graag terug in de tijd met als doel te leren wie onze voorouders waren en schrijven graag hoe zij in hun tijd hebben geleefd. U heeft het ook dit jaar weer kunnen lezen op deze website van de Heijstekfamilie.

Dit jaar publiceerden wij 29 nieuwe verhalen over de familie die bijna zesduizend keer door u werden bekeken en gelezen. De reeks Engelstalige publicaties over de Afrikaanse Heijstek- Lampen tak van de familie kreeg zeer veel aandacht. Een van deze verhalen scoorde zelfs 739 “kliks”. Gemiddeld werd een publicatie 200 keer door u gezien. Ook in het jaar 2020 kunt u minstens 26 publicaties van ons verwachten.

Vanwege vernieuwde en veiliger software werd de familiestamboom vanaf het najaar gepubliceerd met het Webtrees programma. Heel mooi en praktisch is de zogenoemde “Interactieve boom” en is de koppeling met Google Maps. Dit jaar is het aantal records in de stamboom met 170 gestegen tot 12094 personen.

De oude gebruikersnamen en wachtwoorden werken helaas niet meer binnen de nieuwe software. Als u de gegevens van nog levende personen wilt zien dient u een nieuw gebruikersaccount aanmaken. Dat kan op https://bit.ly/34FIZAK

Aan de rechterkant van het scherm staat “Vraag een nieuw gebruikersaccount aan”, waar u uw gegevens weer kunt invullen voor de aanvraag.

Wij blijven u graag ontmoeten op deze familiewebsite.

Wie meer inzicht wenst te verwerven in het leven van zijn of haar voorouders, ontkomt er niet aan oude documenten te lezen. Vaak zijn die geschreven in een afwijkend letterschrift en met een gebruik van woorden waarvan de betekenis ons nu onbekend is. Oude notariële akten zoals attestaties laten zien hoe anders de taal was in bijvoorbeeld de 17^e eeuw. In dit soort van akten worden ook beroepen genoemd die nu niet meer bestaan.

Hier een bloemlezing van een aantal woorden die niet zelden een glimlach oproepen.