Het was voorjaar 1918. De zon scheen volop en met 20 graden was de temperatuur boven normaal. Andries Heijstek, de achtjarige zoon van Aike Heijstek en Koosje Potters, ging met een vriendje buitenspelen. Ze woonden in Werkendam, dus de natuur was nabij. Die avond kwam hij thuis maar voelde zich niet lekker, net als zijn vriendje. Andries bekende dat hij van bessen had gesnoept. Dat werd hem noodlottig. De bessen waren giftig. Op 20 mei overleed hij daaraan. Het vriendje herstelde wel.

Concentrated Death and Destruction II

New stories about Ouma Lampen surfaced during some fascinating phone conversations I had with family. At one stage I thought, jislaaik, these stories could come straight from a book, “Murder by Beskuit”! Boer women took their beskuit (rusks, biscotti) very seriously! You risked your life if you messed with their raw dough still in the ovens. Remember Emmie’s story of the dough fight that I wrote about last time? Ouma Hannie apparently also tackled a man with a pan of raw beskuit, and she did so violently enough to stuff a good helping of the hot dough down his shirt/pants. He must have tried to mess with her in a bad way!

Concentrated Death and Destruction I

This story was somewhat tough to write, both because of the horrible details emerging in everything I read, and because in digging through this history, our family was resurrected in such a way that I could not help reliving their war-torn lives in my heart. The burning of homes, looting and destruction, humiliation, starvation and common wartime-brutalities that appear in all wars, were common themes in the Second Anglo Boer War too. So many letters from concentration camp survivors tell similar stories of suffering and sorrow, outrage, bitterness and unforgiveness. Many cannot tell the story beyond a certain point of trauma, and this was the case with our Aunt Emmie too. How did these events influence how we were brought up; how did surviving the concentration camps affect the children?

Er is iets dat we gemeen hebben met onze naamgenoten die in vroeger tijden leefden, namelijk dat wij allen hebben moeten werken om in het levensonderhoud te kunnen voorzien. Dat de voorwaarden in de loop der eeuwen aanzienlijk zijn veranderd behoeft geen nader betoog. In een aantal artikelen op dit weblog kwam het dagelijkse werk al eens aan de orde, van varende naamgenoten die in de negentiende eeuw naar zee gingen, via een schoolmeester die meer dan vijftig jaar voor de klas stond tot een opsomming van (heel) verre neven en nichten die werkzaam waren in allerlei oude en deels verdwenen beroepen. Ook in mijn eerder artikel over vroegere vakanties kon men kennisnemen van de werkomstandigheden in een periode nog niet zo lang geleden. Werkweken van zestig uur die tot in de twintigste eeuw heel gewoon waren en waar werknemers een dag of zes vakantie per jaar hadden. Stap voor stap veranderde de situatie, in de jaren vijftig van de vorige eeuw had men al twee weken vakantie per jaar en in 1960 kreeg men de vrije zaterdag, een vijfdaagse werkweek dus. Juist in die tijd begon mijn werkzame leven, een terugblik met wellicht ook voor sommige lezers herkenbare zaken.

That Blêddie Spider

Nee kyk, Emmarenske Petronella Margaretha Heystek-du Plessis had NO time for the English. She was not alone in her disgust for one group of people… On the other side of town a certain Gert du Plessis’ daughter, Celestine, was as virulantly anti-Boer as Emmie was anti-Brit. (Were they the cousins of Emmie’s Du Plessis-husband?).

Een ontdekkingstocht door de Kempen

Het tijdvak waarin onze vroege voorouders in de Kempen leefden gaat terug tot aan het begin van de 15^e eeuw. Piet Heistek heeft hierover op deze familiewebsite gepubliceerd. Klik hier om dit artikel te lezen.

De Kempen was een omgeving waar (keuter)boeren en landarbeiders een schamel inkomen verdienden. Het vee werd geweid in de velden en in de lager gelegen beemden werd gehooid.

De uitgestrekte wilde gronden waren uitstekend geschikt voor het houden van schapen. Lakenproducenten in met name Oisterwijk, waren afnemers van de goede wol. Generaties Heijsteckx leefde daar tussen vennen, weilanden, bossen en de zandduinen. Of ook zij zich met schapenteelt bezighielden is niet achterhaald.

Een ontdekkingstocht door de Kempen

Wat hebben Lodewijk Heijstek, Marie Heijstex, Huijbrecht Heijsteck, Maria Willem Heijsteckx, Maijken Hendrick Heistecx, Willem Heijstecks, Huijbrecht Willem Heijstecx, Leijsken Heijstecx, Pieter Dircx Heijstax, Laureys Aert Heysteck, Willem Henrik Heisteks

en Wilhelmus Dierk Heijsteckx met elkaar gemeen? Het zijn personen waarvan de namen voorkomen in eeuwenoude Bergeijkse Cijnsboeken en Schepenbankprotocollen die gelukkig voor het nageslacht bewaard zijn gebleven, respectievelijk voorkomen in andere documenten waaruit kan worden opgemaakt dat ook zij in de Kempen hebben gewoond. De Kempen was in die tijd een onderdeel van het toenmalige hertogdom Brabant en deels ook van het voormalige graafschap Loon (later het prinsbisdom Luik, nu provincie Belgisch Limburg).

Opmerkelijk zijn de verschillende spellingen van de Heijstek familienaam. Van de eerstgenoemde Lodewijk Heijstek weten we dat hij op enig moment vanuit Bergeijk naar Uitwijk is getrokken. Hij wordt vooralsnog beschouwd als de stamvader van de Heijstek familie.

Rustenburg at war

When I started asking questions about our Ouma Lampen, I knew very little about her. Nobody could tell me her first name. Ouma was simply “Ouma”. Her name had slipped through that old Victorian Vacuum of adults who did not share anything with their children, and children living by the old code of “kinders moet gesien word en nie gehoor word nie”, or “kleine muisjes het grote ore”. (Oh, here and there a child may have stood behind a door when there was some whispering going on about a family scandal… I won’t reveal who!).

Vrydag 1 Maart 2019 is in Suid-Afrika gebore

Marius Johan Heystek

Seun van Antonie Marius Heystek en Elmarie Kruger.

Ons feliciteer die ouers en wens die kind 'n pragtige en gesonde lewe.